Cognitieve biases (vertekeningen, vooroordelen) zijn systematische denkfouten die ons vermogen om objectief en rationeel te denken kunnen beïnvloeden.
Een bias is een (onbewuste) weglating, vervorming of generalisatie van informatie.
Ze ontstaan uit de manier waarop onze hersenen informatie verwerken en interpreteren, en kunnen leiden tot irrationele beslissingen en conclusies. Daarom is het goed om kennis te hebben van voorkomende biases, zodat je ermee kunt leren omgaan.
Overzicht voorkomende biassen
Er zijn veel vormen van dit soort onbewuste weglatingen, vervormingen en generalisaties.
- Availability bias (de neiging om te vertrouwen op informatie die gemakkelijk voorhanden is)
- Anchoring bias (de neiging om beslissingen te baseren op de eerste informatie die beschikbaar is)
- Confirmation bias (de neiging om informatie te zoeken die onze bestaande overtuigingen bevestigt)
- Framing (iemands gedachten een bepaalde kant opsturen)
- Meeloop effect (de neiging om anderen t volgen)
Intentie
Mensen hebben cognitieve neigingen die hun denken en besluitvorming beïnvloeden.
Als deze kennis opzettelijk wordt gebruikt om anderen te misleiden, te beïnvloeden of te controleren, zonder rekening te houden met hun welzijn of autonomie, noemen we dat manipulatie.
Wanneer je deze kennis op een oprechte en respectvolle manier gebruikt om anderen te helpen is het herkennen van een bias positief en helpt het om perspectief te vergroten, en te zien dat er altijd meer is dat je oorspronkelijk denkt.
Reactie op cognitieve bias
Om effectief met cognitieve biases om te gaan, zijn er verschillende strategieën die je kunt gebruiken:
Bewustwording: Het bewust worden van cognitieve biases is de eerste stap om ze te verminderen. Neem de tijd om kritisch na te denken over je gedachten en beslissingen en vraag jezelf af of ze worden beïnvloed door bias.
Verzamel meerdere perspectieven: Zoek naar informatie en meningen die tegenovergesteld zijn. Door verschillende perspectieven te overwegen, kun je een meer gebalanceerd beeld vormen.
Neem afstand: Neem afstand van de situatie en probeer het vanuit een objectiever standpunt te bekijken. Dit kan helpen om de invloed van cognitieve biases te verminderen.
Stel vragen: Stel kritische vragen aan jezelf en anderen om de achtrgrond en intentie van overtuigingen te onderzoeken. Door vragen te stellen kun je je denken verhelderen en mogelijke biases identificeren.
