Als je assertief bent heb je een goede balans gevonden om zowel aan je eigen behoeftes, belangen en gevoelens recht te doen, als aan die van een ander.
Assertiviteit verwijst naar het vermogen om op een zelfverzekerde, eerlijke en respectvolle manier voor jezelf op te komen, je eigen grenzen te stellen en je eigen behoeften, meningen en gevoelens te uiten, terwijl je óók rekening houdt met de rechten en gevoelens van anderen.Het gaat erom dat je op een assertieve manier communiceert, zonder agressief of passief-agressief te zijn, en in staat bent om effectief te onderhandelen en conflicten op te lossen.
Waarom is het goed om assertief te kunnen reageren?
Zelfrespect en zelfvertrouwen: Assertiviteit stelt mensen in staat om hun eigen behoeften, grenzen en standpunten te erkennen en te respecteren. Het helpt bij het opbouwen van zelfrespect en zelfvertrouwen omdat je in staat bent om op te komen voor wat belangrijk voor je is. Effectieve communicatie: Assertieve communicatie helpt om duidelijk en direct te zijn, waardoor misverstanden worden voorkomen en relaties worden versterkt. Het stelt mensen in staat om hun boodschap op een respectvolle manier over te brengen, terwijl ze ook openstaan voor de standpunten van anderen. Het stellen van grenzen: Assertiviteit stelt individuen in staat om gezonde grenzen te stellen en deze te handhaven. Dit helpt om misbruik, uitbuiting en overbelasting te voorkomen, en bevordert gezonde relaties waarin respect voor persoonlijke grenzen centraal staat. Conflictresolutie: Assertiviteit is essentieel bij het oplossen van conflicten op een constructieve manier. Door assertief te zijn, kunnen mensen hun standpunten en gevoelens uiten zonder anderen te intimideren of te kwetsen, waardoor het gemakkelijker wordt om tot een oplossing te komen die voor alle betrokkenen acceptabel is. Stressmanagement: Wanneer mensen assertief reageren, voelen ze zich vaak meer in controle en kunnen ze stress verminderen door hun gevoelens en behoeften te uiten. Het vermijden van passief gedrag kan ook helpen om gevoelens van frustratie en wrok te verminderen, wat op zijn beurt de algehele geestelijke gezondheid ten goede komt
Voorbeelden van assertief gedragOp het werk:
Gedrag: Een collega heeft voortdurend de gewoonte om taken naar jou door te schuiven zonder overleg. In plaats van passief te accepteren, spreek je assertief je collega aan en stel je grenzen door te zeggen: "Ik begrijp dat je druk bent, maar ik denk dat we onze taken beter kunnen verdelen. Laten we samen een oplossing vinden."
Communicatie: Tijdens een vergadering heb je een idee dat je wilt delen, maar je voelt je onzeker. Door assertief te communiceren, deel je toch je gedachten en zeg je: "Ik wil graag mijn idee delen, ook al voelt het misschien niet helemaal perfect."
Diplomatie: Wanneer er een meningsverschil ontstaat tussen twee collega's, kun je assertief tussenbeide komen en diplomatiek de situatie kalmeren door te zeggen: "Ik begrijp dat jullie het niet eens zijn, laten we kijken hoe we dit kunnen oplossen zonder persoonlijke aanvallen."
In een sociale setting:
Contact: Op een feestje voel je je ongemakkelijk omdat je niemand kent. Door assertief contact te maken, benader je iemand en zeg je bijvoorbeeld: "Hallo, mijn naam is [naam]. Ik ben nieuw hier, hoe heet jij?"
Empathie: Tijdens een groepsuitje merk je dat een vriend zich ongemakkelijk voelt. Je toont empathie door assertief te vragen: "Gaat alles goed? Je lijkt een beetje gespannen. Is er iets wat ik voor je kan doen?"
Leuk en gezellig: Wanneer je met een groep vrienden bent en iemand begint een onderwerp te bespreken waar je je niet prettig bij voelt, kun je assertief maar vriendelijk zeggen: "Laten we het over iets anders hebben, laten we het licht houden en genieten van elkaars gezelschap."
In een relatiesituatie:
Kwaliteit: In een relatie is het belangrijk om je behoeften duidelijk te maken. Als je partner voortdurend te laat komt, kun je assertief communiceren: "Ik begrijp dat dingen soms uitlopen, maar het is voor mij belangrijk dat we afspraken nakomen. Kunnen we samen een manier vinden om hieraan te werken?"
Introvert en extravert: In een relatie tussen een introvert en een extravert is het belangrijk om assertief te zijn over persoonlijke ruimte en sociale activiteiten. Een introvert kan assertief zeggen: "Ik heb wat tijd alleen nodig om op te laden na een drukke week. Laten we morgenavond thuis blijven."
NLP: In een relatie kunnen misverstanden ontstaan door verschillende manieren van communiceren. Met NLP-technieken kun je assertief communiceren door te zeggen: "Ik begrijp dat je het zo bedoelde, maar voor mij kwam het anders over. Kunnen we hier even over praten?"
Natuurlijk zijn dit vaardigheden die je kunt leren, misschien weet j het wel maar doe je het niet, en dat kan komen doordat onder deze vaardigheden vaak (onbewust) belemmerende gedachtes zitten zoals :
"Wees altijd beleefd en gehoorzaam." Als kinderen continu te horen krijgen dat ze gehoorzaam moeten zijn en geen weerstand moeten bieden aan gezag, kunnen ze moeite hebben om hun eigen behoeften en grenzen te uiten uit angst om onbeleefd of ongehoorzaam te lijken.
"Stel anderen altijd op de eerste plaats." Als kinderen geleerd wordt dat de behoeften en wensen van anderen altijd belangrijker zijn dan die van henzelf, kunnen ze hun eigen behoeften en grenzen negeren om anderen niet tot last te zijn. Dit kan hen ervan weerhouden om assertief op te komen voor zichzelf.
"Wees niet egoïstisch." Als kinderen herhaaldelijk te horen krijgen dat egoïsme slecht is, kunnen ze moeite hebben om hun eigen behoeften te erkennen en te uiten, uit angst om als egoïstisch te worden bestempeld. Dit kan hen ervan weerhouden om assertief op te komen voor zichzelf.
"Praat niet terug." Als kinderen wordt geleerd om kritiek of onrechtvaardigheid te accepteren zonder weerwoord te bieden, kunnen ze moeite hebben om assertief te zijn en hun mening te uiten als volwassene. Ze kunnen vermijden om hun gedachten en gevoelens te uiten uit angst voor afwijzing of conflict.
"Wees altijd perfect." Als kinderen worden aangemoedigd om perfect te zijn in alles wat ze doen, kunnen ze moeite hebben om assertief te zijn omdat ze bang zijn om fouten te maken of niet aan de verwachtingen te voldoen. Dit kan leiden tot vermijdingsgedrag en een gebrek aan zelfvertrouwen in assertieve communicatie.
Met NLP en met systemisch werk kun je ingesloten gedrags- en gedachtepatronen veranderen.
Want als je blijft denken zoals je dacht, blijf je doen wat je deed en creëer je dezelfde resultaten.
